Өрнийн зурхай-1

Өрнийн зурхайн 6000 жилийн өмнө байжээ гэдгийг эрдэмтэд тогтоосон байдаг.
1.Астрологич- зурхай
2.Астрономия- өрнийн зурхай
Өрнийн гэдэг нь астрономаар тогтоогдсон тэнгэрийн эрхэс нийтийн хөдөлгөөнийг судлах ба үүнийхээ дагуу тэнгэр эрхэсийн биетийн байрлалаар манай дэлхий дээрх амьдралыг судалдаг шинжлэх ухаан юм.
Дэлхийн бөмбөрцгийн аль нэг тодорхой хэсэгт тэрчлэн энэхүү цаг хугацаа орон зай, цаг хугацааны аль нэгэн үед үйл хөдлөлтийн тодорхой хором, тэмдэгтийн тайзнаа үзэгдэх байдал зэрэг нь зурхай судлалын эхлэл болдог. Зурхай анхны зорилт бол астрономын замд тулгуурлан аль нэгэн тодорхой хоромын үед гадаргуйн бөмбөрцгийн загварыг зохиох явдал юм. Дэлхийн бөмбөрцөг дээрх аль нэгэн газар нутгийн байрлалын уртраг өргөрөгөөр тогтоодгийн адил тэнгэр эрхэсийн байрлалыг ч мөн адил тогтоодог. Гэхдээ аль нэгэн одыг 4 пирамитаар тодорхойлно. Үүнд:
1.Шууд мандалт
2.Билбил
3.Уртраг
4.Өргөрөг гэж ангилна.
1.Шууд мандалт гэж гэж хаврын өдөр шөнийн тэнцэлийн тухайн одыг дайрч гарсан хагас дугуй хүртэлх зай юм. Энэ зай нь дэлхийн зүүн уртрагтай тохирдог нумаар хэмжигдэнэ.
2.Экватораас тухайн одны алслагдсан зай юм. Энэ зай бол дэлхийн экваторын хоёр туйлыг дайруулан тухайн одтой холбон тойргоор хэмжинэ. Хэлбийлт нь дэлхийн газар зүйн байршилтай тохирдог. Өөрөөр хэлбийлт гол од экватор ба хойд туйлын хооронд байвал хойд хэлбийлт гэнэ. Хэрвээ од экватор ба урд туйлын хооронд байвал урд хэлбийлт гэнэ.
3.Уртраг гэж хаврын өдөр, шөнийн тэнцлээс /шар зам дээр/ тухайн од хүртэлх зай юм.
4.Өргөрөг гэж шар замаас тухайн од хүртэлх зай юм. Энэ зай нь дэлхийн экваторын нэг туйлыг тухайн одтой холбоход үүссэн нум юм. /зай/
Шар зам /Эклитики/ гэж дэлхийгээс харахад наран дэлхийг тойрон нэг жилийн турш явсан зам юм. Шар замын хавтгай экваторын хавтгайтай 230 27 /мин/ өнцөг үүсгэнэ. Шар зам гэж дэлхийн экваторын адил тойрог бөгөөд мөн 3600 байдаг. Хавтгай нь өдөр, шөнийн тэнцлийн цэг бол шар замын 00 . Хавтгай нь өдөр, шөнийн тэнцэл бол шар замын 1800 шар замыг 300 –аар адил хэмжээтэйгээр 12 хэсэг болгон хуваадаг ба хэсгүүдийн эхлэх нь шар замын 00 буюу хавтгайн өдөр, шөнийн тэнцэл юм.
1. Овен  хонь
2. Телец  үхэр /бух/
3. Близницы  ихэр
4. Рак  мэлхий
5. Лев  арслан
6. Дева  охин
7. Весы  жинлүүр
8. Скîрпион  хилэнц
9. Стерлец  нум
10. Козерог  матар
11. Вдолей  хумх
12. Рыбы  загас